روزی برای افتخار به دانش بومی

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی‌ «آفتاب گچساران» ، احمد محمدزاده در مطلبی در خصوص فناوری هسته‌ای و اهمیت آن برای کشور نوشت: بیستم فروردین، تنها یک روز در تقویم نیست؛ نماد ایستادگی ملتی است که خواست مستقل بیندیشد، مستقل عمل کند و مستقل پیش برود. روز ملی فناوری هسته‌ای، یادآور تلاش‌های بی‌وقفه دانشمندان ایرانی برای دستیابی به یکی از پیچیده‌ترین و راهبردی‌ترین عرصه‌های علمی جهان است؛ آن‌هم در شرایطی که سنگین‌ترین فشارهای بین‌المللی و سخت‌ترین تحریم‌ها، در برابر این مسیر علمی قرار گرفت.

فرصتی برای معرفی آخرین پیشرفت‌های علمی کشور

این مناسبت مهم، نخستین بار در سال ۱۳۸۵ و در پی اعلام رسمی موفقیت دانشمندان ایرانی در دستیابی به چرخه کامل سوخت هسته‌ای نام‌گذاری شد. از آن زمان، روز ملی فناوری هسته‌ای به فرصتی برای معرفی آخرین پیشرفت‌های علمی کشور در حوزه هسته‌ای، ازجمله غنی‌سازی، تولید رادیو داروها، توسعه راکتورهای تحقیقاتی و کاربردهای هسته‌ای در پزشکی، کشاورزی و صنعت تبدیل‌شده است.

روز ملی فناوری هسته‌ای یادآور دستاوردهای مهم کشور درزمینهٔ فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای است. این روز نه‌تنها بازتابی از پیشرفت‌های علمی و فنی ایران در عرصه هسته‌ای است، بلکه جنبه‌های سیاسی، راهبردی و فرهنگی ویژه‌ای هم دارد. زمانی که جمهوری اسلامی ایران موفق شد برای نخستین بار چرخه کامل سوخت هسته‌ای را در تأسیسات نطنز به‌طور رسمی به نمایش بگذارد. این دستاورد به‌عنوان یک نقطه عطف در تاریخ علمی ایران ثبت شد و دولت وقت آن را به‌عنوان یک روز ملی نام‌گذاری کرد.

تأکید ایران بر ماهیت صلح‌آمیز فناوری هسته‌ای

پیشرفت‌های ایران درزمینهٔ فناوری هسته‌ای شامل موضوعات غنی‌سازی اورانیوم با استفاده از سانتریفیوژها، طراحی و ساخت راکتورهای تحقیقاتی، تولید ایزوتوپ‌های پایدار و رادیو داروها برای مصارف پزشکی، استفاده از فناوری هسته‌ای در کشاورزی، صنعت و محیط‌زیست می‌شود اگرچه ایران همواره بر ماهیت صلح‌آمیز این فناوری تأکید داشته و توسعه آن را در راستای استقلال علمی و رشد پایدار می‌داند.

فناوری هسته‌ای ایران در مرکز تنش‌های ژئوپلیتیک و دیپلماتیک قرار دارد. نگرانی غرب از احتمال انحراف این فناوری به سمت اهداف نظامی، منجر به مذاکرات گسترده (ازجمله برجام)، تحریم‌های سنگین و بازرسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شد. بااین‌حال، ایران همواره با استناد به حقوق مندرج در پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT)، بر حق مسلم خود برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای پافشاری کرده است.

ابزاری برای بازدارندگی و تقویت قدرت چانه‌زنی ایران

توانمندی هسته‌ای، علاوه بر ارزش علمی، ابزاری برای بازدارندگی و تقویت قدرت چانه‌زنی ایران درصحنه بین‌المللی محسوب می‌شود. این فناوری همچنین با افزایش توان تولید انرژی و کاهش وابستگی به منابع فسیلی، در سیاست‌های کلان انرژی کشور نقش مهمی ایفا می‌کند. این روز یادآور آن است که دانش بومی می‌تواند به ابزار قدرت و پیشرفت تبدیل شود، اگر در چارچوب‌های اخلاقی و صلح‌آمیز به کار گرفته شود.

پیشرفت علمی در سایه ایمان و اتکا به توان داخلی

در کنار جنبه‌های علمی، فناوری هسته‌ای در ابعاد سیاسی و راهبردی نیز از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. برخورداری از این توانمندی پیشرفته، افزون برافزایش قدرت چانه‌زنی دیپلماتیک، بیانگر ظرفیت‌های بالقوه کشور در مسیر پیشرفت و مقابله با فشارهای خارجی است. از منظر فرهنگی و اجتماعی، روز ملی فناوری هسته‌ای فرصتی برای تجلیل از تلاش‌های بی‌وقفه دانشمندان و متخصصان ایرانی، به‌ویژه جوانان، در مسیر فتح قله‌های علمی است. این روز، الهام‌بخش نسل‌های آینده برای پیمودن مسیر پیشرفت علمی در سایه ایمان، اراده و اتکا به توان داخلی است.

در این روز، ما از فناوری هسته‌ای تنها به‌عنوان یک دستاورد فنی سخن نمی‌گوییم. این فناوری، جلوه‌ای از ایمان به توانایی‌های ملی و تجلیِ آرمان استقلال و پیشرفت است. از اعماق مراکز تحقیقاتی گرفته تا راکتورهای تولید رادیو دارو، از کاربرد در درمان سرطان تا بهبود کشاورزی، رد پای این دانش در زندگی امروز ما جاری است.

روز فناوری هسته‌ای، فرصت مناسبی است برای تأمل بر این واقعیت که علم، هنگامی‌که در مسیر آرمان‌های ملی و انسانی قرار گیرد، نه‌تنها ابزاری برای اقتدار، بلکه نوری است برای روشن‌ ساختن مسیر آینده. جوانان این سرزمین، به پشتوانه همین باور، خواهند توانست در سایر عرصه‌های علمی نیز قله‌ها را فتح کنند. در بیستم فروردین، یک‌بار دیگر باور می‌کنیم که «می‌توانیم»، اگر بخواهیم و تلاش کنیم.

اهمیت راهبردی و چندبعدی فناوری هسته‌ای

در دنیای امروز که منابع فسیلی رو به کاهش است و بحران‌های زیست‌محیطی تشدید شده‌اند، انرژی هسته‌ای یکی از گزینه‌های مهم برای تأمین برق مطمئن و کم‌کربن است. نیروگاه‌های هسته‌ای با تولید حجم بالایی از انرژی، جایگزینی مؤثر برای سوخت‌های فسیلی محسوب می‌شوند.

در پزشکی، فناوری هسته‌ای نقش حیاتی ایفا می‌کند؛ از تولید رادیو داروها برای درمان سرطان گرفته تا تصویربرداری پیشرفته با استفاده از ایزوتوپ‌ها. پیشرفت در این حوزه می‌تواند سطح سلامت جامعه را به شکل چشم‌گیری ارتقاء دهد.

با بهره‌گیری از فناوری هسته‌ای می‌توان در بخش کشاورزی اصلاح بذر، کنترل آفات، افزایش بهره‌وری آب‌وخاک و نگهداری بهتر محصولات را تحقق بخشید. در صنعت نیز این فناوری در فرآیندهای غیر مخرب، ردیابی و افزایش ایمنی کاربرد فراوان دارد.

دستیابی به فناوری هسته‌ای به‌ویژه برای کشورهای درحال‌توسعه، نماد خودکفایی علمی و عبور از انحصار قدرت‌های بزرگ است. این توانمندی نیازمند دانش پیشرفته، زیرساخت‌های پیچیده و نیروی انسانی متخصص است و از همین رو، دست‌یابی به آن نشان‌دهنده بلوغ علمی و مدیریتی یک کشور محسوب می‌شود.

فناوری هسته‌ای به‌ویژه در کشورهایی که دارای منابع محدود انرژی هستند یا در فضای رقابت ژئوپلیتیک قرار دارند، نقش تعیین‌کننده‌ای در تقویت موقعیت راهبردی ایفا می‌کند. این فناوری می‌تواند قدرت چانه‌زنی دیپلماتیک کشور را افزایش داده و در تأمین منافع ملی مؤثر باشد.

فناوری هسته‌ای بستری برای رشد پایدار، ارتقاء سلامت، تقویت امنیت غذایی و ارتقاء جایگاه بین‌المللی کشورهاست. برای همین است که کشورهای مختلف جهان، سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در این حوزه انجام داده‌اند و آن را بخشی از آینده راهبردی خود می‌دانند.

پاسداشت تلاش‌ها و مجاهدت‌های شهدای هسته ای

در پایان نیز نظام سلطه و در رأس آمریکای جهان خوار و رژیم منحوس صهیونیستی در طول این سال‌ها دست به یک سلسله ترورهای هدفمند علیه دانشمندان هسته‌ای ایران زدند و دانشمندان بزرگ کشورمان شهیدان مجید شهریاری، مصطفی احمدی روشن، مسعود علی‌محمدی، داریوش رضایی‌نژاد، رضا قشقایی فرد و محسن فخری زاده را به شهادت رساندند امروز هم صیانت از حقوق هسته‌ای کشور بهترین و اساسی‌ترین جلوه از پاسداشت تلاش‌ها و مجاهدت‌های آن‌ها خواهد بود.

انتهای خبر/