سدی که‌ همچنان جورخشکسالی‌ها را می کشد+ تصاویر

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی‌ «آفتاب گچساران» ، سد کوثر به‌عنوان سد زیبای استان چهارفصل کهگیلویه و بویراحمد، در فاصله ۶۰ کیلومتری شمال غرب گچساران قرارگرفته و این سد مخزنی چندمنظوره به روی رودخانه خیرآباد برای تأمین آب شرب، کشاورزی و صنعتی شهرها و نیز بندرهای حاشیه خلیج‌فارس ساخته‌شده است.

رودخانه خیرآباد از دوشاخه بهرام و دهدشت (سیدآباد) تشکیل‌شده که آب آن‌ها از رشته‌کوه‌های زاگرس در مناطق طسوج، دشت راق، دیگان و چشمه بلقیس چرام سرچشمه می‌گیرد، این سد به پیمانکاری شرکت سابیر در سال 83 به بهره‌برداری رسید.

 سد کوثر آب آشامیدنی ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از مردم جنوب کشورمان را تأمین می‌کند که به این منظور خط لوله با طول ۷۶۳ کیلومتر، بخش‌هایی از ۵ استان کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان، بوشهر، فارس و هرمزگان درمجموع شامل ۷ شهر بزرگ و ۱۱ شهر کوچک، ۳۶ شهرک و ۴۷ دهستان با بیشتر از ۱۲۰۰ روستا را در برمی‌گیرد.

علاوه براین، سد کوثر به‌منظور اهدافی چون تأمین صنایع نفت و گاز گچساران، تأمین آب کشاورزی دشت لیشتر و خیرآباد در شهرستان گچساران، تأمین آب کشاورزی اراضی بهبهان، تأمین آب کشاورزی دشت زیدون و تأمین آب برای بهبود کنترل کیفیت آب رودخانه زهره نیز ساخته‌شده است.

محل سد در تنگه بسیار باریکی است و عرض تنگه در کف در تراز ۵۰۰ حدود ۱۰ متر و تکیه‌گاه‌های سد تا تراز ۵۷۵ متر دارای شیب بسیار تند ۸۰ درجه است، سد کوثر گچساران از نوع سدهای بتنی وزنی است که ارتفاع آن از پی در حدود ۱۴۴ متر و طول تاج سد در حدود ۱۹۰ متر است؛ عرض سد در پی در حدود ۶۳ متر و در تاج ۷ متر است و تراز تاج سد ۶۳۸ متر از سطح دریا بوده و در محور سد تراز سد ۴۹۴ متر از سطح دریا بوده است.

براین اساس سد کوثر به‌عنوان پرآب‌ترین سد کهگیلویه و بویراحمد در چند سال گذشته به دلایل مختلفی ازجمله کاهش بارندگی‌ها حال‌وروز خوشی نداشت، اما با بارش‌های مطلوب در سال زراعی جاری پرآب شده و بارقه‌های امید را در دل کشاورزان مناطق خیرآباد و لیشتر روشن کرده است.

این درحالی است که مدیر بهره‌برداری و نگهداری سد کوثر گچساران دراین خصوص گفت: خوشبختانه امسال نسبت به سنوات گذشته بارندگی های خوبی دراین شهرستان صورت گرفته که افزایش بارندگی در سال زراعی جاری به تبع موجب افزایش سطح آب ذخیره سد کوثر در این شهرستان شده است.

اکبرخدری افزود: ۱۹۳ میلیون متر مکعب آب در سال آبی جاری(از مهر ماه سال گذشته تاکنون) از سد کوثر برای مصارف مختلف کشاورزی، صنعت و آشامیدنی رها سازی شد که از این میزان آب نیز ۱۰۶ میلیون و ۸۱ هزار متر مکعب برای تامین آب شرب بوده است. اگرچه کل مقدار رهاسازی در سال گذشته ۱۰۴ میلیون مترمکعب بوده است.

وی بیان کرد: از ابتدای مهر سال گذشته تاکنون ۵۸ میلیون متر مکعب آب کشاورزی، ۷۸میلیون و ۶۰هزار متر مکعب برای مصارف زیست محیطی و هشت میلیون و ۴۵ هزار متر مکعب آب هم در بخش صنعت رهاسازی شده است.

خدری تصریح کرد:گنجایش مخزن سد کوثر ۵۴۷ میلیون متر مکعب است  که بیش از ۹۸ درصد از ظرفیت این سد هم اکنون تکمیل است و در حال حاضر حجم آب موجود در مخزن سد کوثر ۵۳۸ میلیون و ۵۲ هزار متر مکعب است و این در حالی است که دبی ورودی آب سد کوثر حدود 10 متر مکعب بر ثانیه است.

مدیر بهره‌برداری و نگهداری سد کوثر گچساران اظهارکرد: هم اکنون دبی خروجی سد کوثر روزانه بیش از ۱۳ متر مکعب بر ثانیه است که از این میزان سه و نیم متر مکعب بر ثانیه برای شرب و سه متر مکعب بر ثانیه  نیز برای کشاورزی رها سازی می شود.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد هم در این خصوص افزود: تراز سد کوثر گچساران 624.60 و حجم مخزن 541.10 بوده که 98.9 درصد حجم مخزن پر و 5.9 میلیون متر مکعب حجم نیز خالی و همچنین دبی ورودی 9.74 مترمکعب بر ثانیه و همچنین دبی خروجی 13.25 مترمکعب بر ثانیه است.

آرش مصلح بیان کرد: سد کوثر آب آشامیدنی 20 شهر و دو هزار روستا در استان‌های جنوبی کشور شامل کهگیلویه و بویراحمد، بوشهر، خوزستان، هرمزگان و فارس را تأمین می‌کند و همچنین بخشی از نیازهای آب کشاورزی و صنعتی گچساران را نیز مرتفع می‌کند. 

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد گفت: هم اکنون سد کوثر بالاترین درصد پرشدگی مخزن در بین کل سدهای موجود در کشور را دارد. سد کوثر تأمین‌کننده آب شرب 2.5 میلیون نفر در 5 استان جنوبی کشور است. بنابراین این سد همچنین آب کشاورزی 5 هزار هکتار اراضی در کهکیلویه و بویراحمد، آب شرب گچساران، بخشی از روستاهای کهگیلویه، آب پتروشیمی و پلیمر گچساران  و بخشی از آب صنعت نفت و گاز گچساران را تأمین می‌کند.

مصلح اظهار کرد: هم اکنون پروژه‌های آبرسانی شرب و کشاورزی به مناطق مختلف از طریق سد کوثر ازجمله آبرسانی به 85 هزار نفر از ساکنان شهرستان بهمئی، آبرسانی به 240 هزار نفر از جمعیت شهرهای دهدشت، چرام، سوق، لنده و 300 روستای مسیر، آبرسانی به یک هزار هکتار از اراضی تنگ انگشترک و آبرزی گچساران، یک هزار و 200 هکتار از اراضی دشت مور گچساران با پیشرفت فیزیکی مطلوب در دست اجراست.

هرچندجدای از این موارد باید گفت که دریاچه زیبای سدکوثر ، قابلیت آن را دارد که به یکی از زیباترین گردشگاه‌های جنوب کشور نیز تبدیل شود و مناظر زیبای اطراف رودخانه خیرآباد و طبیعت زیبای سد کوثر در گچساران یکی از مکان‌هایی است که می‌تواند گزینه مناسبی برای گذراندن تعطیلات پایان هفته اهالی جنوب ایران زمین باشد.

سدها به عنوان زیرساخت‌های حیاتی منطقه، علاوه بر تأمین منابع آبی مورد نیاز کشاورزی، به توسعه گردشگری پایدار، تأمین آب آشامیدنی و صنعتی، تولید برق و بهبود مشکلات کم‌آبی کمک می‌کنند. با ایجاد زیرساخت‌های مناسب و مدیریت هوشمندانه سدها، می‌توان از آب‌های موجود بهره‌برداری بهتری داشت و به توسعه پایدار مناطق کمک کرد به تبع نیز تأمین منابع آبی پایدار و توسعه کشاورزی در کهگیلویه و بویراحمد نه تنها به بهبود شرایط اقتصادی منطقه، بلکه به حفظ محیط زیست و ارتقای کیفیت زندگی مردم این منطقه نیز کمک خواهد کرد. 

انتهای خبر/